Spirulina poeder: gezondheidsvoordelen, gebruik en toepassingen (2024)

Spirulina is een blauwgroene alg die reeds door de Azteken in Mexico en de bewoners van het Tsjaad in Afrika reeds eeuwenlang wordt gebruikt. Spirulina wordt meestal gekweekt in meren of in vijvers.

De alg Spirulina zit boordevol verschillende voedingsstoffen, waaronder vetoplosbare vitaminen (A, E en K), gezonde vetzuren (DHA, EPA), bètacaroteen en mineralen. Het is ook een bron van eiwitten, maar het bevat onvoldoende aminozuren om het als een volwaardige eiwitbron voor het menselijk lichaam te zien. Omdat spirulina afkomstig is van bacteriën (cyanobacteriën), kan het beschouwd worden als een eiwitbron voor veganisten.

Wat is spirulina?

Spirulina is een natuurlijke alg die ongelooflijk veel eiwit en voedingsstoffen bevat. Wanneer het correct wordt geoogst uit niet-verontreinigde vijvers en wateren, is het een van de meest krachtige voedingsbronnen die we ter beschikking hebben. Het is grotendeels opgebouwd uit essentiële aminozuren en spirulina is daarmee een uitstekende proteïnebron, zowel voor vegetariers als veganisten. Het bevat bovendien een uitzonderlijk hoog ijzergehalte. Hoewel spirulina vitamine B12 bevat, is het een slecht opneembare vorm en om die reden wordt het ook wel als “pseudovitamine B12” gezien.

Waar is spirulina goed voor?

Hoewel het goedje ook echt naar vijver smaakt, is spirulina echt de moeite waard als je nagaat hoe gezond het is:

• Spirulina bestaat voor 65% uit eiwit en bevat alle essentiële aminozuren. Ook bevat spirulina het essentiële vetzuur gamma-linoleenzuur (GLA), dat bekend staat om zijn anti-inflammatoire eigenschappen, vooral wanneer het wordt genomen in combinatie met een ander omega-3 supplement. Het aminozuur cysteïne is vooral belangrijk voor de vorming van glutathion, de moeder van de antioxidanten.
• Het bevat Omega 3, 6 en 9 en bevat vooral veel omega-3 vetzuren.
• Spirulina bevat extreem veel chlorofyl, het stofje dat de alg de groene kleur geeft, en helpt bij het verwijderen van giftige stoffen uit het bloed en het versterkt het immuunsysteem.
• Het bevat een zeer hoge concentratie van biologisch beschikbaar ijzer en is uitstekend als supplement tijdens de zwangerschap en voor mensen die met bloedarmoede of constipatie kampen.
• Spirulina is een grote bron van andere voedingsstoffen: het bevat vitamine B1, B2, B3, B-6, B11, vitamine C, vitamine D, vitamine A, vitamine E en vitamine K. Het is ook een rijke mineralenbron van kalium, calcium, chroom, koper, ijzer, magnesium, mangaan, fosfor, selenium, natrium en zink.
• Natuurlijke bètacaroteen uit algen is zeer effectief en wordt beter opgenomen door het lichaam dan andere soorten door de aanwezigheid van de 9-cis-isomeer. Deze isomeer biedt ook perspectief bij huidaandoeningen, met name psoriasis.
• Hoogwaardige spirulina kan in sommige gevallen een ORAC waarde (Oxygen Radical Absorbance Capacity) hebben van hoger dan 24.000, vier keer de ORAC waarde van bosbessen. De ORAC waarde geeft de antioxidant capaciteit aan en wordt gebruikt om de concentratie in verschillende voedingsmiddelen te meten.
• Het is een ongelooflijk goede calciumbron, waardoor het uitstekend geschikt voor kinderen, ouderen en tijdens de zwangerschap.
• Het fosforgehalte maakt het tot een zeer nuttig middel voor de regeneratie van tanderosie, maar ook voor ontstoken tandvlees en parodontitis.
• Er zijn aanwijzingen die suggereren dat het bindt met radioactieve isotopen en dus nuttig kan zijn bij blootstelling aan radioactiviteit of bij stralingstherapie.
• Spirulina kan zich binden met zware metalen en deze uit het lichaam verwijderen.
• Spirulina bevordert de spijsvertering en darmfunctie. Het onderdrukt slechte bacteriën zoals e-coli en candida, maar stimuleert gezonde bacteriestammen zoals lactobacillen en bifidobacteriën. Hierdoor worden voedingsstoffen beter opgenomen in de darm.

Toepassingen van spirulina

Spirulina heeft zijn weg naar de westerse wereld vooral gevonden door de talloze gezondheidsvoordelen die het heeft. Wetenschappers hebben de invloed van spirulina op de gezondheid bestudeerd. De bevindingen die zijn gedocumenteerd onderschrijven vooral de positieve effecten op de bloeddruk, de bloedsuikerspiegel, de cholesterol, de levergezondheid en obesitas.

Spirulina vol antioxidanten

Volgens empirisch onderzoek (een verzameling van onderzoeken) verhoogde spirulina de de totale antioxidant capaciteit en superoxide dismutase (SOD), waardoor het lichaam beter in staat is vrij radicalen onschadelijk te maken.(r) De onderzoeken gebruikten één tot acht gram spirulina per dag, een aanzienlijke hoeveelheid. De controlegroepen waren echter klein en daardoor dus niet heel representatief. Er zal dus meer onderzoek moeten worden gedaan.

Wat wel met grote zekerheid kan worden gezegd is dat we door antioxidanten uit onze voeding te halen, we ontstekingen in ons lichaam kunnen verminderen. En daaraan kan spirulina dus flink bijdragen.

Bij hoge bloeddruk

Wetenschappers deden een meta-analyse van vijf gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken, waaraan 230 mensen deelnamen om het effect van spirulina op de bloeddruk te controleren.(r) De mensen in de verschillende onderzoeken namen dagelijks 1 tot 8 gram spirulina. De duur van de studies varieerde van twee tot 12 weken, en veel van de studies waren kleinschalig.

De resultaten van deze studies werden samengevoegd en geanalyseerd. De wetenschappers stelden dat spirulina de systolische bloeddruk met ongeveer 4,59 millimeter kwik (mmHg) en de diastolische bloeddruk met 7,02 millimeter kwik verlaagde.(r) De systolische druk (bovenste getal) meet de druk in de slagaders wanneer het hart klopt. De diastolische druk (onderste getal) meet de druk die slagaders ervaren tussen elke hartslag. De grootste bloeddrukverlaging in de studies werd gezien bij mensen die al een hoge bloeddruk hadden. De wetenschappers zeiden ook dat meer studies nodig zijn om conclusies te kunnen trekken, maar de resultaten zijn bemoedigend.

Hoge en instabiele bloedsuiker

Een instabiele bloedsuikerspiegel is funest voor de gezondheid en kan ernstige gevolgen hebben voor mensen met diabetes type I of II, eetstoornissen vele andere ziektebeelden.

Wanneer de bloedsuikerspiegel gedurende de dag voortdurend stijgt en daalt, kan dat, leiden tot schade aan het lichaam. Hoewel spirulina helpt de bloedsuikerspigel te reguleren, zal het nooit alleen in staat zijn om de gezondheid te waarborgen. Dat neemt echter niet weg dat de inname van spirulina wel bijdraagt aan een stabiele bloedsuikerspiegel.

De vraag is hoe spirulina daarin een rol speelt. Het zou kunnen komen door het hoge eiwit- en vezelgehalte, of de fycocyanine, dat tot op zekere hoogte kan helpen bij ontstekingen.

In een metastudie waaraan 510 mensen deelnamen met het metabool syndroom, werden de effecten van spirulina op de bloedsuikerspiegel gemeten.(r) Het metabool syndroom is een verzamelnaam voor symptomen zoals hoge bloedsuikerspiegel, hoge bloeddruk, hoge triglyceriden, lage HDL (“goede cholesterol”), en een grote tailleomtrek.

De deelnemers kregen 1 tot 8 gram per dag. Bij veel deelnemers werden de bloedsuiker- en insulinespiegel verlaagd na inname van specifieke hoeveelheden. Er is echter meer onderzoek nodig om te kunnen vaststellen in welke mate spirulina bijdraagt om de bloedsuiker- en insulinespiegel te verlagen.

Cholesterolgehalte

Wetenschappers voerden een meta-analyse uit van de effecten van spirulina op het cholesterolgehalte, met zeven gecontroleerde proeven voor in totaal 522 mensen.(r) Zij ontdekten dat het totale cholesterolgehalte (met 46,76 milligram per deciliter (mg/dL)), de lipoproteïne met lage dichtheid (LDL met 41,32 milligram per deciliter) en de triglyceriden (met 44,23 milligram per deciliter) verminderde. Het verhoogde ook de HDL met 6,06 milligram per deciliter.

De wetenschappers denken dat deze resultaten het gevolg zijn van het unieke voedingsprofiel van spirulina, waaronder de vezels, vetzuren zoals DHA en EPA, grote hoeveelheid antioxidanten, of een combinatie daarvan.

Metabool syndroom

Wetenschappers hebben de effecten van spirulina op het metabool syndroom bestudeerd.(r, r) Het metabool syndroom is de verzamelnaam voor symptomen als een hoge bloeddruk, een hoog bloedsuikergehalte, een hoog cholesterolgehalte en overtollig vet rond je middel. Het metabool syndroom kan je gezondheid negatief beïnvloeden en de kans op een hartaanval, beroerte en diabetes type II vergroten.

Met een meta-analyse verzamelden de wetenschappers de gegevens van 18 studies. De bevindingen waren dat spirulina kan helpen bij het verlagen van hoge bloeddruk, hoge bloedsuiker en hoog cholesterol, allemaal onderdelen van het metabool syndroom.(r)

Bij de aanpak van metabool syndroom is een complementaire benadering belangrijk en spirulina alleen kan de symptomen niet bestrijden. Wel kan het een bijdrage leveren en samen met een aanpassing van dieet en leefstijl de symprtomen van metabool syndroom verminderen.

Hoe gebruik je spirulina?

Kies altijd voor biologische spirulina. Er is veel vervuiling op de markt. Veel spirulina-, maar ook chlorellamerken, zijn afkomstig uit China en staan bekend om hun hoge gehalte aan zware metalen. De beste die ik heb gevonden is die van Mountain Rose Herbs. Aangezien de smaak doet denken aan vijverwater, geven veel mensen de voorkeur aan gecapsuleerde supplementen.

Je kan het dagelijks toevoegen aan je smoothie, je kunt het door de yoghurt doen, of je maakt er met een beetje water een maskertje van. De toepassingen zijn eindeloos. Een goede dosis is ongeveer een kleine eetlepel per dag. In tijden van ziekte kan je je dagelijkse boost nog wel een beetje verhogen.

Ofschoon de smaak niet geweldig is, kan het heel heilzaam zijn de mond regelmatig te spoelen met water en spirulina. De anti-inflammatoire eigenschappen zijn zeer nuttig voor een goede mondhygiëne.